Yazarlar
|
|||
ÖzetProstat kanseri erkeklerde en sık görülen kanserlerdendir. PSA prostata spesifik olmasına rağmen prostat kanserine spesifik değildir. PCA 3 prostat kanserli dokuda daha fazla sentez edilmektedir. Şimdiye kadar yapılan çalışmalar PCA 3 idrar testinin prostat biyopsi sonucunu öngörmede serum PSA testini destekleyen en iyi testtir. Bu derlemede prostat kanseri tanısında PCA 3 idrar testi incelenmiştir. AbstractProstate cancer is the most common cancer in men. PSA is prostate-specific. Although not specific to prostate cancer. PCA3 is further synthesis at prostate cancer tissue. Up till now, the PCA3 urine test is likely the best test among urine markers to support serum PSA for predicting biopsy outcome. PCA3 urine test in the diagnosis of prostate cancer were examined in this review. GirişProstat kanseri erkeklerde en sık görülen kanserlerdendir. Prostat kanseri tanısında serum PSA değeri ve parmakla rektal muayene kullanılmaktadır. Serum PSA ölçümünün yaygınlaşmasıyla prostat kanseri tanısı artmıştır.[1] PSA prostata spesifik olmasına rağmen prostat kanserine spesifik değildir. Metaanalizlerde prostat kanseri öngörü değeri %25 bulunan PSA prostat kanseri tanısına arttırmakla birlikte negatif biyopsi oranını da ciddi şekilde arttırmaktadır.[2] Ayrıca PSA nın sıkça kullanılmasıyla klinik önemsiz düşük evre prostat kanseri tanısı da artmaktadır.[3] PSA nın prostat kanseri tanısında istenilen düzeyde bir belirteç olmaması yeni belirteçlerin aranması ihtiyacını doğurmuştur.[4] Prostat kanserli dokuda PCA 3 PCA 3 geni ilk kez 1990’lı yıllarda prostat kanserli dokuda izole edilmiştir. Prostat kanserine en spesifik gen olan PCA 3 geni 1999 yılında prostat kanserli dokuda daha yüksek düzeyde izole edilmesiyle klinik kullanımı gündeme gelmiştir.[5] PCA 3 sentezi prostat kanserli dokuda 60 ila 100 kat fazla sentez edilmesi PCA 3 geninin PSA dan daha fazla prostat kanserine spesifik olmasını sağlamaktadır.[6] PCA 3 tespiti PCA 3 testi rektal muayene sırasında prostata yapılan masaj sonrası alınan idrar örneğinde bakılmaktadır. Prostat lateralden mediale sağılarak her lobu ayrı ayrı 3 kez sıvazlandıktan sonra verilen ilk 20-30 cclik idrarda bakılır. Prostat kanseri PCA 3 testi ile parmakla rektal muayene olmadan %80, parmakla rektal muayene ile birlikte %98 oarnında tespit edilmektedir. PCA 3 değerlendiren 3 tanısal test mevcuttur. İlki çift zaman çözünürlüklü flüoresan bazlı RTPCR, ikincisi uPM3 denen nükleik asit dizisi bazlı bir amplifikasyon testi ve üçüncüsü transkripsiyon aracılı amplifikasyonu kullanan APTİMA dır.[6-8] Prostat kanseri tanısında PSA ve PCA 3 Serum PSA değeri yaş artışından, prostat hacminden, travmadan, enflamasyondan, 5 alfa redüktaz inhibitörleri gibi bazı ilaçlardan etkilenmektedir. PCA 3 geni kansere özgü olmayan serum PSA artışlarında daha da önem kazanmaktadır. PCA 3 geni kansere özgüdür ve yaşlanma, prostat hacmi, travma, enflamasyon ve ilaç kullanımı gibi durumlardan etkilenmediği düşülmektedir.[9] PCA 3 testi serum PSA seviyeleri yüksek olup prostat iğne biyopsilerinde kanser saptanmayan olgularda, Serum PSA seviyeleri normal olmasına karşın prostat kanseri saptanan oldularda ve prostatite bağlı serum PSA artışı olan olgularda ayırıcı tanıda çok önemli yer tutar. [9] Konu ile ilgili yapılan çalışmalar prostat kanseri tanısında idrar PCA 3 skorunun (PCA3 mRNA/PSA mRNA) serum PSA değerinden daha üstün olduğunu belirmiştir.[10-12] PCA 3 kanser volümü ve evresi Literatürde PCA3 skorunun prostatektomi sonrası patolojik değerlendirmede tümör volümü, evresi ve Gleason skoru ile ilişkisini değerlendiren pek çok çalışma vardır. Nakanishi ve ark. yaptıkları çalışmada PCA 3 skorunun tümör kitlesi ve evresi ile korelasyon gösterdiğini belirtmişlerdir.[13] Haese ve ark. yaptıkları çalışmada PCA 3 skoru ≥35 olanlarda prostat iğne biyopsisinde pozitilik oranının %41 olduğunu belirmişlerdir.[14] Konu ile ilgili yapılan çok merkezli bir çalışmada daha öncesinde 1 veya 2 negatif prostaat iğne biyopsisi öyküsü olan 463 hasta değerlendirilmiş klinik anlamlı prostat kanseri olan hastalarda klinik önemsiz prostat kanseri olan hastalara göre PCA 3 skorunun daha yüksek olduğunu saptamışlardır.[14] Whitman ve ark. yaptıları çalışmada 72 hastanın radikal prostatektomi öncesinde ve sonrasında PCA 3 çalışmışlar ve PCA 3 ün ekstra kapsüler yayılım için bağımsız bir prediktör olduğunu saptamışlardır. [15] Sonuç olarak PCA 3 testi serum PSA seviyesi yüksek olup prostat iğne biyopsisinde kanser saptanmayan olgularda, serum PSA seviyesi normal olmasın karşın ailesinde prostat kanseri olan olgularda ve serum PSA seviyesindeki artışın prostat kanseri yada prostatik gibi enflamatuvar bir olaya mı bağlı olduğunu ortaya koymada yeni bir belirteç olarak kullanılmakta ve geleceğe yönelik ümit vaat etmektedir. Kaynaklar
|
|||
| Anahtar kelimeler: Prostat kanseri PCA 3 , PSA | |||
|